Αρθρογράφος: Δωρίτα Μαρκαντώνη
Για μεγάλο διάστημα πίστευα, όπως και οι περισσότεροι, ότι το να είναι κανείς καλός ακροατής, συνεπάγεται το να δύναται να ακούει τον άλλο και να κατανοεί αυτά τα οποία του λέει, ούτως ώστε να μπορέσει να απαντήσει σε αυτή τη βάση. Λάθος! Ένα μάλιστα από τα μεγαλύτερα, σύμφωνα με τους ειδήμονες περί επικοινωνίας.
Για να επικοινωνήσω ουσιαστικά με το άλλο άτομο, χρειάζεται να το ακούσω όχι για να του απαντήσω, αλλά για να το καταλάβω. Να αποκωδικοποιήσω όλα αυτά που κρύβονται πίσω από τις λέξεις. Να νιώσω αυτά που λέει, αλλά και αυτά που θα ήθελε να πει.
Έχουμε μάθει από τη μια να χρησιμοποιούμε τις λέξεις και να προσπαθούμε μέσω αυτών να στείλουμε ένα μήνυμα. Ελπίζουμε. Έχουμε μάθει από την άλλη να ακούμε μόνο τις λέξεις, μόνο την επιφάνεια, μόνο το προφανές. Για να ακούσουμε όμως, για να καταλάβουμε όλα τα άλλα, τα ανείπωτα, τα μηνύματα, πρέπει εμείς να περιορίσουμε τα δικά μας λόγια. Να δώσουμε τον χρόνο, τον χώρο και όλες τις ενδιάμεσες παύσεις που απαιτούνται προκειμένου να είμαστε αποτελεσματικοί σε αυτά που θα του απαντήσουμε.
Η καθημερινή μου επαφή με παιδιά στην τάξη, αλλά και με ενήλικες στις διαλέξεις και στα σεμινάρια, με έχει διδάξει ότι τις πιο εμπνευσμένες, τις πιο αποτελεσματικές εισηγήσεις και την ουσιαστικότερη βοήθεια, τις παρείχα όταν έμαθα να ακούω ουσιαστικά αυτόν που μου μιλούσε, όταν έμαθα μέσα από τη δική μου σιωπή, να ακούω και πίσω από τις ανησυχίες του συνομιλητή, τις αμφιβολίες, τους προβληματισμούς, τις πεποιθήσεις, την κουλτούρα, τη νοοτροπία του… Είναι τόσα πολλά που μπορείς να μάθεις από τον άλλο μέσα από τη σιωπή σου.
Είναι όμως κι άλλα τόσα αυτά που μπορείς να μάθεις για σένα μέσα από τη σιωπή σου. Προτού λοιπόν μάθεις να ακούς τους άλλους, εκπαιδεύσου στο να ακούς και τον ίδιο σου τον εαυτό. Μάθε να τον ακούς όταν σου λέει ότι είναι κουρασμένος, μάθε να τον ακούς όταν σου δείχνει τα σημάδια ότι κάτι σου κάνει κακό, μάθε να ακούς τις ανάγκες σου, τα θέλω σου και τα φύγε όταν πρέπει. Μάθε να τον ακούς και να συμφιλιώνεσαι με αυτά που σου λέει. Να είσαι σε ειρήνη με τον εαυτό σου.
«Να είσαι καλός ακροατής!» Άκουσε, βοήθησε τον εαυτό σου και δώσε του την ευκαιρία να ακούσει ουσιαστικά και τον άλλο. Θα δεις έτσι ότι τόσο η σχέση με τον εαυτό σου θα φτιάξει, όσο και η επικοινωνία σου με τους άλλους.
